Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Şanlıurfa °C

“İHA, SİHA ve TİHA üretiminde artık dünyanın ilk üç ülkesi içindeyiz”

“İHA, SİHA ve TİHA üretiminde artık dünyanın ilk üç ülkesi içindeyiz”
07.01.2022
A+
A-

“İHA, SİHA ve TİHA üretiminde artık dünyanın ilk üç ülkesi içindeyiz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, TUSAŞ “Millî Teknolojiler ve Yeni Yatırımlar” Programı ve Millî Muharip Uçak Üretim Tesisi Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, “Kendi savaş gemisini tasarlayan, inşa eden ve idamesini gerçekleştirebilen 10 ülke arasında yer alıyoruz. İHA, SİHA ve TİHA üretiminde ise artık dünyanın ilk üç ülkesi içindeyiz” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramankazan’da Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) “Millî Teknolojiler ve Yeni Yatırımlar” Programı ve Millî Muharip Uçak Üretim Tesisi Açılış Töreni’ne katılarak, bir konuşma yaptı.

Konuşmasına, kendisini dinleyenleri selamlayarak başlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, savunma sanayi için çok önemli tesislerin açılış töreni vesilesiyle TUSAŞ’ta olmaktan büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.

Yaklaşık 2 ay önce elim bir trafik kazasında hayatını kaybeden TUSAŞ Kurumsal Pazarlama ve İletişim Müdürü Serdar Demir’i rahmetle yâd eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, merhum Serdar Demir’in çalışkanlığıyla dürüstlüğüyle ülkesine ve milletine olan sevdasıyla temayüz etmiş genç bir kişi olduğunu kaydetti. Demir’in görevleri sırasında TUSAŞ’ın hem kurumsal vizyonunun gelişimine hem de yurt dışında gerçekleştirdiği atılımlara önemli katkılar sağladığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Demir’e Allah’tan rahmet, ailesine, sevdiklerine ve TUSAŞ’taki mesai arkadaşlarına sabırlar diledi.

Türk Milleti için yeni bir kavram olmayan harp endüstrisinin kökünün tarih öncesine kadar dayandığına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, milattan önce 3. yüzyılda Hunların menzil ve darbe gücü yüksek çift kavisli yayları imal ettiğini, Gaznelilerin savaş fillerine zırh giydirilmesinden Selçukluların donanma inşasına kadar birçok alanda tarihte kendi döneminin ilki mahiyetinde çalışmalar gerçekleştirildiğini anlattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Osmanlı’nın da ilk yıllarından itibaren tersaneciliği geliştirdiğini, Avrupa ordularında henüz yokken topçu ocağı kurduğunu, Baruthane, Tophane-i Amire, Tersane-i Amire gibi kurumları faaliyete geçirdiğini anımsattı.

Asırlar boyunca dünyaya top, tüfek, gemi başta olmak üzere pek çok ürün ihracatı yapan Osmanlı’nın 18. yüzyıldan sonra bu alandaki öncülüğünü yitirmeye başladığına dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Cumhuriyetin ilk yıllarında Gazi Mustafa Kemal’in liderliğinde başlatılan kalkınma hamlesinde savunma sanayimiz özel bir yere sahiptir. Bu dönemde Vecihi Hürkuş, Nuri Demirağ, Şakir Zümre, Nuri Killigil gibi müteşebbislerin çabalarının maalesef iç ve dış engellemeler sebebiyle akamete uğradığını görüyoruz” dedi.

Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu bünyesinde kurulan fabrikaların ise arzu edilen etkinlikte çalıştırılmadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, sonuçta savunma sanayinin neredeyse tamamen dışa bağımlı hâle getirildiğini söyledi.

Kıbrıs Barış Harekâtı döneminde önce tehditle başlayan, ardından ambargo ile devam eden gelişmelerin, kendi kendine yeten bir savunma sanayine olan ihtiyacı bir kez daha ortaya koyduğunu kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Halkımızın destek ve teveccühleriyle kurulmuş olan Silahlı Kuvvetlerimizi Güçlendirme Vakıfları eliyle hayata geçen ASELSAN, TUSAŞ, HAVELSAN, ROKETSAN gibi kurumlar bu sürecin ürünleridir” diye konuştu.

8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde de yerli ve modern savunma sanayinin gelişmesine katkı sağlamak amacıyla Savunma Sanayi Müsteşarlığı’nın kurulduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu çerçevede 2000’li yıllara kadar yerli üretim yanında, ofset projeleri vasıtasıyla ülkeler arası ortak programlara ağırlık verildiğini belirtti.

“SAVUNMA SANAYİ PROJELERİNİN BÜTÇESİ 5,5 MİLYAR DOLARDAN 75 MİLYAR DOLARA YÜKSELMİŞTİR”

Hükûmete geldiklerinde, her alanda olduğu gibi savunma sanayinde de “artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” diyerek, gerekli adımları atmaya başladıklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Kendi kendine yeten, ülkemizi kimseye muhtaç etmeyecek, yerli ve millî sistemleri ile dostlarına da elini uzatan tam bağımsız bir savunma sanayi kurmak için tüm imkânları seferber ettik. Savunma Sanayii İcra Komitemizin 2004 yılı mayıs toplantısı dışarıdan hazır alımların terk edilmesi ve millî savunma sanayimizin öncelikli kaynak olarak yapılandırılması konusunda adeta bir dönüm noktası olmuştur. Bugün, Türk savunma sanayi Cumhurbaşkanlığına bağlı Savunma Sanayii Başkanlığımızın koordinasyonunda, yüklenicileri, araştırma kuruluşları, üniversiteleri, geliştirdiği özgün ürünleri ve ihracatıyla ülkemizin en önemli sektörlerinden biri hâline gelmiştir. Nitekim ülkemizde 20 yıl önce sadece 62 olan savunma projesi sayısı bugün 750’yi geçerken, bu alanda faaliyet gösteren firmalarımızın sayısı da 56’dan 1500’e çıkmıştır. Aynı şekilde savunma sanayi projelerinin bütçesi 5,5 milyar dolardan 75 milyar dolara, sektörün yıllık cirosu 1 milyar dolardan 10 milyar dolara, ihracatımız 248 milyon dolardan 3 milyar 224 milyon dolara yükselmiştir.”

Türkiye’nin sadece kendisi için değil, dost ve müttefik ülkelerin de ihtiyaçlarını karşılayan bir ülke hâline geldiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kendi savaş gemisini tasarlayan, inşa eden ve idamesini gerçekleştirebilen 10 ülke arasında yer alıyoruz. İHA, SİHA ve TİHA üretiminde ise artık dünyanın ilk üç ülkesi içindeyiz” dedi.

“SAVUNMA SANAYİNDE OLMAMIZ GEREKEN HANGİ TEKNOLOJİ ALANI VARSA HEPSİNDE VARIZ”

Türkiye’nin küresel tedarikçilerin çıkardığı tüm zorluklara, maruz kaldığı gizli-açık ambargolara, dışarıdan ve içeriden yürütülen sabotajlara rağmen bu seviyeye geldiğine dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Şöyle bir geriye dönüp baktığımızda neler görüyoruz neler… İnsansız hava aracı istedik, vermediler. Biz de Bayraktar’ı, ANKA’yı, Akıncı’yı, Aksungur’u yaptık. Mühimmat istedik, vermediler. Biz de Mam’ı, Som’u, Teber’i yaptık. Füze istedik, vermediler. Biz de Bora’yı, Atmaca’yı, Bozdoğan’ı yaptık. Hava savunma sistemi istedik, vermediler. İlk etapta başka ülkeden aldık, şimdilik HİSAR’ları yaptık, yakında SİPER’i ve daha ötesini de tamamlayacağız. İHA’larda kullandığımız kameraya ambargo koydular. Sandılar ki böyle yapınca biz İHA’ları kullanamayacağız. Onu da kendimiz yaptık. Sınırlarımız içinde terörle mücadele operasyonlarını rahatça yürütebilmeyi, sınır ötesi barış harekâtlarımızı istediğimiz gibi gerçekleştirebilmeyi işte bu başarılara borçluyuz. Artık çıtayı daha yukarı çıkararak geleceğin harp ortamına da ülkemizi hazırlıyoruz. Araştırma, geliştirme yatırımlarımızı artırarak, yüksek teknoloji gerektiren sistemleri birer birer hayata geçiriyoruz. Sürü İHA’lar ve deniz platformlarından savaş yönetim sistemine, insansız araçlardan yapay zekâya, elektromanyetik sistemlerden lazer silahına, uydulardan uzay sistemlerine kadar savunma sanayinde olmamız gereken hangi teknoloji alanı varsa hepsinde varız.”

Türkiye’nin havacılık ve uzay sanayisi çalışmalarındaki öncü kuruluşu TUSAŞ’ın geliştirdiği ve ürettiği ürünlerle hem kendi güvenlik güçlerine hem de dost ve kardeş ülkelere önemli sistemler kazandırdığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Burada üretilen ve yeni elektronik harp sistemleriyle donatılan Faz-2 versiyonunun da güvenlik güçlerimize teslim edildiği ATAK helikopterimiz terörle mücadele ve bu mücadelede en önemli araçlarımızdan biri hâline gelmiştir” dedi.

“MİLLÎ MUHARİP UÇAĞIMIZI 2023 YILINDA HANGARDAN ÇIKARIP BÜTÜN DÜNYAYA GÖSTERECEĞİZ”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ihracına başlanan ATAK taarruz helikopterinin bir üst versiyonu Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri projesinin devam ettiğini belirterek, “Tamamen kendi mühendis ve teknisyenlerimizin alın teri ve akıl teri bu ürünlerle, ilk özgün helikopterimiz Gökbey’i bu sene teslim etmeye başlıyoruz. Anka’nın daha üst modeli Aksungur silahlı insansız hava araçlarımız göklerdeki yerini aldı. Bayraktar TB2 ve Akıncı TİHA’larla beraber silahlı insansız hava araçları alanında hem ürün zenginliğimiz artıyor hem de dünyadaki yerimiz güçleniyor. TUSAŞ’tan en büyük beklentimiz ise uçak teknolojisinde bizi dünyayla rekabet edebilir bir seviyeye çıkarmasıdır” diye konuştu.

Eğitim uçağı Hürkuş’un teslimatlarının sürdüğünü, Türkiye’nin ilk jet motorlu uçağı Hürjet eğitim uçağının üretiminin de devam ettiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullandı: “Şimdi sıra ülkemizin en önemli savunma sanayisi projelerinden biri olan Millî Muharip Uçağımızda. Açılışını yapmak üzere bir araya geldiğimiz mühendislik merkezi Millî Muharip Uçak Projemizin inşallah kalbi olacaktır. Projede görev alacak 2 bin 300 mühendisimiz çalışmalarını son teknolojik sistemlerle donatılan bu merkezde yürütecek. Millî Muharip Uçağımızı inşallah 2023 yılında hangardan çıkarıp bütün dünyaya göstereceğiz. Özellikle ilk uçuşunu fazla geciktirmeden en kısa zamanda gerçekleştirmeyi planladığımız bu adım hızla devam ediyor ve 2025’te ilk uçuşu gerçekleştirilecek olan Millî Muharip Uçağımız test ve kalifikasyon süreçlerinin ardından Hava Kuvvetlerimizin vurucu gücü olarak 2029’da göklerdeki yerini alacaktır.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, uçağı geliştirirken onun alt sistemlerini, bileşenlerini ve malzemelerini yerli ve millî üretmeyi sağlayacak hazırlıkları da ihmal etmediklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Havacılık sektörü için çok önemli olan kompozit malzemelerinin imalatının yapılacağı ve yaklaşık bin kişinin görev alacağı kompozit imalat tesisimizi de bugün ülkemize kazandırıyoruz. Türkiye’nin en büyük, dünyanın da tek çatı altında dördüncü büyük kompozit tesisi olan bu merkez, küresel hava yapıları kompozit pazarının yüzde 2’sini karşılayacak kapasiteye sahiptir. Hava araçlarımızın parçalarının bakım, onarım ve yenilemelerinin yapılacağı bakım ve onarım merkezimizi de yine bugün burada hizmete alıyoruz. Burası da bünyesinde görev yapacak 500’den fazla mühendisimizle sektörün önemli bir ihtiyacını giderecektir. Açılışını yaptığımız tesislerle buralarda görev alacak mühendislerimiz bir anlamda havacılık ve uzay alanında geleceğimize yaptığımız büyük yatırımların ispatıdır.”

“UZAY ÇALIŞMALARININ KALBİ NİTELİĞİNDEKİ TUSAŞ’IN BU ALANDAKİ YATIRIMLARINI ARTIRIYORUZ”

Türkiye’yi, yaşadığı gecikmeleri hızla telafi ederek ileriye taşıdıkları alanlardan birinin de uzay teknolojileri olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ile Türkiye Uzay Ajansı tarafından yürütülen uzay programımıza en büyük katkıyı bu alanda temeli, altyapısı, tecrübesi olan savunma sanayi kuruluşlarımız verecektir. ROKETSAN’ın Mikro Uydu Fırlatma Projesi kapsamında yapılan testlerde katı, sıvı yakıtlı sonda roketimiz, uzay sınırını aşarak uzaya erişen ilk Türk aracı oldu. Aynı roketin hibrit yakıtlı modelini çalışan Delta V firmasının roketi de uçuş testini başarıyla gerçekleştirdi” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâlihazırda uzayda dördü haberleşme, üçü de gözlem olmak üzere yedi uydularının görev yaptığını belirterek, “İlk defa yerli ve millî unsurların katkısıyla yapılan TÜRKSAT 5B uydumuzun uzaydaki yolculuğu devam ediyor. Tamamı yerli ve millî uydumuz TÜRKSAT 6A ile farklı ihtiyaçlara cevap verecek birçok uydu projesinin yürütüldüğü ülkemiz uzay çalışmalarının kalbi niteliğindeki TUSAŞ’ın bu alandaki yatırımlarını artırıyoruz. Hâlen faaliyet gösteren uzay sistemleri entegrasyon ve test merkezine destek güç olacak yeni bir merkezi de devreye sokuyoruz. Bugün açılışını yapacağımız ve 700’den fazla mühendisimizin görev yapacağı Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezimiz ülkemizin uzay yolculuğuna çok önemli katkı sunacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Ankara’nın savunma ve havacılık sektörünün can damarı hâline geldiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakanlığı döneminde başkenti dünyanın en önemli savunma sanayi merkezlerinden biri yapacaklarını söylediklerini hatırlattı.

Bu sözlerini yerine getirerek, Türkiye’nin ilk savunma sanayi ihtisas organize sanayi bölgesini Ankara’da kurduklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgemizi, kısa adıyla HAB’ı, TUŞAŞ’ın hemen yanındaki 730 hektarlık bir alanda faaliyete geçirdik. HAB ile uzay ve havacılık alanlarında kendi sanayimizi desteklemeyi, yerli ve yabancı firmaları bir araya getirerek sinerji sağlamayı, yüksek katma değerli ürünler üretip ihracat yapmayı hedefliyoruz. Yatırımcılarımız buraya beklediğimiz ilgiyi gösterdi. Arsa tahsislerinin neredeyse tamamı doldu, yatırımlar da başladı” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâlihazırda Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde (HAB) sanayiciler tarafından yatırımı tamamlanan 18 tesis ile yatırımı devam eden 57 tesisin bulunduğunu belirtti.

İnşası tamamlanan 16 tesis ile Organize Sanayi Bölgesi yönetim binasını da bugün hizmete açacaklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm yatırımlar tamamlandığında 150’si sanayi kuruluşu olmak üzere 300 işletmeye ev sahipliği yapacak HAB’ın istihdama katkısı 15 bin kişiyi bulacaktır” diye konuştu.

“BİZ ÜLKEMİZE VE MİLLETİMİZE HİZMET ETMEKTEN ASLA YORULMAYACAĞIZ”

Firmaların araştırma geliştirme çalışmalarını yürüteceği Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nin (TeknoHAB) kuruluş çalışmalarının da aynı alanda sürdüğünü belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, TeknoHAB’ın, birçok ulusal ve uluslararası şirketi, önemli araştırma kurumlarını, teknoloji devlerini bölgeye çekeceğine olan inancını ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, burada, bölgedeki üniversitelerin, ilgili kurum ve kuruluşların da desteğiyle yeni ve ileri teknoloji geliştirip, üretmek isteyenlere çok özel imkânlar sunulacağını söyledi.

Tüm unsurlarıyla savunma sanayisini her zaman ayrı bir yere koyduklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Mehmetçiğimizin, polisimizin, jandarmamızın yurt içi ve sınır ötesi operasyonlarında kullandığı silahları kimseye muhtaç olmadan geliştirmek ve üretmek için bu alana millî hassasiyetlerle eğiliyoruz” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, savunma sanayisini her zaman siyaset üstü bir alan olarak gördüklerini dile getirerek şöyle devam etti: “Ancak zaman zaman, özellikle son dönemde dozu artan bir şekilde bu konudaki çarpıtma ve yalan kampanyalarının, kimi zaman iftira derecesine varacak ölçüde artırıldığını görüyoruz. Arifiye’deki Tank Paleti Fabrikası ile ilgili söylenen yalanları yüzlerine vurmaktan biz bıktık ama onlar aynı yalanları tekrarlamaktan bıkmadı. Son olarak bir millî savunma sanayi şirketimizin küresel ülkelere satıldığı yalanını dolaşıma soktular. Bu haberi, ilgili kuruluşlar başta olmak üzere herkes yalanlamasına rağmen tezvirata devam ediyor. Tabii biz, bu yalanların amacının söz konusu savunma sanayi kuruluşlarımıza sahip çıkmak değil, tam tersine ülkemizin savunma sanayi hamlelerini baltalamak olduğunu biliyoruz. Buradan tüm yalancılara, sahtekârlara sesleniyorum, biz, ülkemize ve milletimize hizmet etmekten asla yorulmayacağız ama siz bir gün mutlaka yalanlarınızda boğulacaksınız. İşte buradan bir kez daha ilan ediyorum, savunma sanayinde artık daha planlı, daha sistematik ve orta-uzun vadeli hareket edeceğimiz bir döneme giriyoruz.”

“GELDİĞİMİZ SEVİYE ELBETTE ÖNEMLİDİR AMA KESİNLİKLE YETERLİ DEĞİLDİR”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, gençlerin, mühendislerin adeta 7/24 çalıştıklarını belirterek, “Niçin? Bu ülke savunma sanayinde adeta erişilemez hâle gelsin diye. Kendi üretebileceğimiz ürünlerin yurt dışından tedarikine rıza göstermeyeceğiz. Elimizdeki sınırlı kaynağı kendi savunma sanayimizi geliştirmek ve güçlendirmek için kullanmak asıl önceliğimiz olmaya devam edecek” diye konuştu.

Kamu ve özel şirketlerle bu konuda savunma sanayi sektöründen daha fazla gayret, daha verimli çalışma ve daha hızlı sonuç beklediğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Geldiğimiz seviye elbette önemlidir ama kesinlikle yeterli değildir. Çok daha iyisini yapmak, çok daha ileri seviyelere ulaşmak için sektörü daha çok çalışmaya, daha çok ürün ortaya koymaya, daha çok küresel başarılar sergilemeye davet ediyorum. Kurumlarımız arasındaki iş birliğini, uyumu, paylaşımı geliştirerek savunma sanayindeki hedeflerimize en kısa sürede ulaşacağımıza yürekten inanıyorum. Cumhurbaşkanı olarak savunma sektörüne bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da en güçlü şekilde destek vermeyi sürdüreceğim” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, açılışını yapacakları Millî Muharip Uçak Mühendislik Merkezi, Kompozit İmalat Tesisi, Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezi ve Depo Seviyesi, Bakım ve Onarım Merkezinin savunma sanayisine ve ülkeye hayırlı olmasını dileyerek şunları kaydetti: “Yatırım bedeli 700 milyon lirayı geçen bu tesislerimizde yaklaşık 5 bin personelle yürütülecek projeler, inşallah TUSAŞ’ın ve savunma sanayimizin gücüne güç katacaktır. Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgemizde üretime başlayan firmalarımıza da yatırımlarının hayırlı olmasını temenni ediyorum. Tüm bu yatırımları ülkemize kazandıran kurumlarımızı, firmalarımızı, mühendisinden işçisine herkesi tebrik ediyorum.”

TUSAŞ’a gelişinde tesiste incelemelerde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’de üretilen ve modernizasyonu yapılan hava araçlarına ilişkin bilgi aldı. Uçak hangarında TUSAŞ çalışanlarıyla hatıra fotoğrafı çektiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, HÜRJET’in üretilen bir parçasına imzasını attı.

Millî Muharip Uçağının tanıtım videosunun gösterildiği törende, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hediye takdim edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra beraberindekilerle yapımı tamamlanan tesislerin toplu açılış kurdelesini kesti. Tüm mühendislere, teknisyenlere, TUSAŞ’a teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Burada inşallah ülkemizin hayrına dokunacak, dünyayı şaşırtacak eserlerin üretimini görmeyi Rabbim bizlere nasip eylesin” diyerek kurdele kesimini yaptı.

Kaynak:https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/134218/-iha-siha-ve-tiha-uretiminde-artik-dunyanin-ilk-uc-ulkesi-icindeyiz-

REKLAM ALANI